Ottema-Kingma Stichting verwerft 18de-eeuws Fries zilveren zoutvat

Ottema-Kingma Stichting verwerft 18de-eeuws Fries zilveren zoutvat

woensdag 21 maart 2007

De Ottema-Kingma Stichting heeft recentelijk vier Friese zilveren objecten verworven. Meest opmerkelijke aanwinst is een zilveren zoutvat uit 1729, gemaakt in Leeuwarden door een onbekende zilversmid. Het zoutvat is uniek in de zilvercollectie, omdat het voorwerp het eerste zoutvat is met een geboorte-inscriptie. Daarnaast verwierf de stichting een zilveren mesje uit de 16de eeuw, een 17de-eeuwse brandewijnkom met alliantiewapens en een theebus.

De vier stukken zijn in langdurig bruikleen gegeven aan het Fries Museum. De vier aanwinsten worden gepresenteerd in een nieuw ingerichte vitrine en zijn opgenomen in de zilverpresentatie 'Fries Zilver, Schitterende geschiedenissen'.

Op de onderzijde van het zoutvat staat gegraveerd: '5 Junij 1729 is, Geboren, Iohanna Hancok'. Deze Johanna is terug te vinden in de doopboeken van Stavoren. Waarschijnlijk is zij gedoopt door haar eigen vader, Hendrick Hancock, omdat hij vanaf 1726 tot aan zijn dood predikant was in de protestantse kerk van Stavoren. Het gepresenteerde zilveren zoutvat is een kostbaar doopgeschenk, een zogenaamde pillegift. In die tijd was het gebruikelijk om voor de dopeling iets moois van zilver te kopen, zoals bijvoorbeeld een lepel of een rammelaar. Het object is bovendien het eerste zoutvat in de collectie met een strakke classicistische vorm, slechts versierd door horizontale profielen. Saillant detail is dat beide ouders, Hendrik Hancock en Johanna Mor, in 1773 nog een meisje kregen met vrijwel dezelfde naam: Johanna Jacoba.

Het Fries Museum is zeer verguld met de nieuwe aanwinsten, omdat de objecten duidelijk verwijzen naar concrete personen in Friesland. Aan de hand van archiefonderzoek naar aanleiding van de gegraveerde wapens en inscripties heeft het museum de oorspronkelijke eigenaren bij drie van de vier aanwinsten kunnen traceren, zoals Johanna Hancock bij het zoutvat.
Na het Rijksmuseum Amsterdam heeft het Fries Museum de belangrijkste zilvercollectie van Nederland. De zilvercollectie bestaat uit circa 2.300 stukken. Het verzamelbeleid van het museum is er op gericht om in de eerste plaats zilver te verzamelen dat is gemaakt door Friese zilversmeden. Tweede uitgangspunt is dat zilver wordt verzameld dat in eigendom was en is van Friese families en instanties.